MDS' de tedavi semptomlara, hastalığın evresine, hastalık risk kategorisine, yaş ve halen mevcut tıbbi durumlara bağlıdır. MDS' de farklı tedavi seçenekleri bulunmasına rağmen her tedavi her hasta için uygun değildir. MDS tedavisinde temel amaç yaşam süresini uzatmak ve yaşam kalitesini iyileştirmektir.
Düşük riskli MDS hastalarında yaşam süresi uzun olabilir. Yüksek riskli hastalarda tedaviye olabildiğince hızlı başlanması oldukça önemlidir. Her hastalıkta olduğu gibi MDS tedavisinin de amacı tam iyileşmek olmakla beraber çoğunlukla mümkün olmamaktadır. Tam iyileşme için tek yöntem kemik iliği naklidir. Uygun vericiden kemik iliği transplantasyonu yapılması günümüzde ulaşılabilir yegane küratif (şifa sağlayıcı) tedavi yöntemidir. Kemik iliği nakli genellikle 65 yaş altı ve genel sağlık durumu uygun hastalarda yapılmaktadır. Bununla birlikte tanı yaşı 65’in üzerinde olan uygun hastalarda da bir seçenek olarak düşünülür. Kemik iliği nakli birçok hastada ileri yaş, eşlik eden diğer hastalıklar nedeniyle uygulanamaz.
Kemik iliğinde anormal displastik hücreleri baskılayan veya yok eden ve/veya sağlıklı hücrelerin matürasyonunu uyaran ilaç tedavileri halen araştırılmaktadır.
DESTEKLEYİCİ TEDAVİLER
Hastalığın veya tedavisinin neden olduğu sorunları azaltmak için destekleyici bakım verilir. Destekleyici bakım aşağıdakileri içerebilir:
Transfüzyon tedavisi: Transfüzyon tedavisi (kan transfüzyonu), hastalık veya tedavi nedeniyle tahrip olan kan hücrelerini değiştirmek için kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri veya trombositler verme yöntemidir. Kırmızı kan hücresi sayımı düşük olduğunda ve nefes darlığı veya çok yorgun hissetme gibi anemi belirtileri veya semptomları ortaya çıktığında kırmızı kan hücresi transfüzyonu yapılır. Trombosit transfüzyonu genellikle hastanın kanaması olduğunda, kanamaya neden olabilecek bir işlem geçirdiğinde veya trombosit sayısı çok düşük olduğunda verilir.Çok sayıda kan hücresi transfüzyonu alan hastalarda ekstra demir birikiminin neden olduğu doku ve organ hasarı olabilir. Bu hastalar, ekstra demiri kandan uzaklaştırmak için demir şelasyon tedavisi ile tedavi edilebilir.
Eritropoezi uyarıcı ajanlar: Vücut tarafından üretilen olgun kırmızı kan hücrelerinin sayısını artırmak ve aneminin etkilerini azaltmak için eritropoez uyarıcı ajanlar (ESA) verilebilir. Bazen tedavinin daha iyi çalışmasına yardımcı olmak için ESA'larla birlikte granülosit koloni uyarıcı faktör (G-CSF) verilir.
Antibiyotik tedavisi: Enfeksiyonla savaşmak için antibiyotik verilebilir.
İLAÇ TEDAVİSİ
KÖK HÜCRE NAKLİ İLE TEDAVİ
Kanser hücrelerini öldürmek için kemoterapi tedavisi uygulanır. Kanı oluşturan hücreler de dahil olmak üzere sağlıklı hücreler de kemoterapi tedavisi ile yok edilir. Kök hücre nakli, kan oluşturan hücrelerin değiştirilmesi için yapılan bir tedavidir. Hastanın veya donörün kanından veya kemik iliğinden kök hücreler (olgunlaşmamış kan hücreleri) alınır ve dondurularak saklanır. Hasta kemoterapiyi tamamladıktan sonra saklanan kök hücreler çözülür ve infüzyon yoluyla hastaya geri verilir. Yeniden infüze edilen bu kök hücreler, vücudun kan hücrelerine dönüşür.
YENİ TEDAVİLER
Luspatercept, geç evre eritropoezi artırarak MDS’de anemiyi iyileştirebilen bir eritroid olgunlaşma ajanıdır.Food and Drug Agency (FDA) 2020 yılında, eritropoezi uyarıcı bir ajanda başarısız olan ve 8 haftadan uzun süre boyunca iki veya daha fazla eritrosit süspansiyonu desteğine ihtiyaç duyan halka sideroblastlı (MDS-RS) veya halka sideroblastlı ve trombositozlu (MDS/MPN-RS-T) myelodisplastik/ myeloproliferatif neoplazmlı çok düşük ila orta riskli myelodisplastik sendromlarda anemi tedavisi için luspatercept'i onaylamıştır. Luspatercept MDS tedavisinde henüz ülkemizde onaylı değildir.
